Najczęściej Kupowane
Najczęściej Kupowane
Polecane produkty
Polecane produkty
Wyłącznik krańcowy – schemat – jak podłączyć? Zasady działania
Wyłącznik krańcowy to powszechnie spotykany osprzęt elektromechaniczny, który służy przede wszystkim do rozłączania obiegu elektrycznego po osiągnięciu pozycji krańcowej przez dane urządzenie zewnętrzne. Czujniki krańcowe cechują się między innymi wysoką popularnością w przemyśle, a przy tym również prostą instalacją i przemyślanym, nieskomplikowanym działaniem.
Do czego służą wyłączniki krańcowe?
W wyłączniku krańcowym chodzi o rozłączenie urządzenia po osiągnięciu przez niego pozycji krańcowej. Osprzęt odgrywa zatem rolę zabezpieczającą odbiornik np. przed jego przegrzaniem bądź wykonywaniem pracy w niewłaściwy sposób. Przełączniki cechują się niewielkimi wymiarami oraz niską wagą, a ich montaż nie powinien sprawić żadnego problemu doświadczonemu elektrykowi. Na rynku dostępne są krańcówki w wielu wariantach, różniących się prądem ciągłym (przeważnie od 6 do 16 A) oraz kształtem dźwigni styku i wieloma elementami konstrukcyjnymi. Większość z nich łączy jednak kilka charakterystycznych części wspólnych.
W wyłącznikach krańcowych stosuje się przede wszystkim odpowiednie mieszanki tworzywa sztucznego, odporne na działanie wysokich oraz niskich temperatur. Różnice obejmują także rodzaje styków, zakres ruchu czy też liczbę biegunów (zazwyczaj od 1 do 4). Jednak w elektryce najczęściej wykorzystuje się modele 2-biegunowe. Dźwignia może być wyposażona w rolkę lub pręt, niektóre mają również funkcję powrotu do pozycji pierwotnej (wyjściowej). Same wyłączniki krańcowe są także bardzo tanie i nie wpływają znacząco na ostateczną cenę instalacji.
Jak działa wyłącznik krańcowy – schemat funkcjonowania
Sposób funkcjonowania wyłączników krańcowych jest stosunkowo prosty i opiera się na podstawowych zasadach fizyki. Otóż w przypadku oddziaływania odpowiednio dużej siły (próg przełączania można nastawić) na głowicę krańcówki, osprzęt natychmiast rozłączy cały obwód, chroniąc w ten sposób podłączone urządzenia i instalacje. Siła jest ściśle określona, aby krańcówka nie zadziałała w nieodpowiedniej chwili. Urządzenie przeprowadza przełączenie bez zbędnej zwłoki, dzięki czemu na jego działaniu można oprzeć najbardziej skomplikowane instalacje w automatyce przemysłowej.
Główną istotną cechą krańcówek jest ich ponadprzeciętna wytrzymałość. Urządzenia mogą z łatwością sprostać najbardziej intensywnej eksploatacji w warunkach przemysłowych i przeprowadzić wiele milionów rozłączeń bez wpływu na ich funkcjonalność.
Wyłączniki krańcowe – rodzaje
Na rynku elektromechanicznym znajdziemy wiele wyłączników krańcowych, które rozróżnia przede wszystkim ich działanie. Bardzo dużą popularnością cieszą się krańcówki standardowe mechaniczne. W ich przypadku uruchomienie jest wynikiem mechanicznego napotkania przeszkody przez ruchomą głowicę, która może mieć różne kształty i formy. To bardzo popularne modele zapewniające dużą ilość cykli zadziałania w skrajnej pozycji, a dzięki temu mają również szerokie zastosowanie w przemyśle i automatyce.
Podobną popularnością cieszą się także kontaktrony, czyli krańcówki elektromagnetyczne. W ich budowie znajdziemy styki, które reagują na pole magnesu. Włączenie urządzenia następuje w chwili, gdy oba powyższe elementy budowy zbliżą się do siebie na tyle blisko, aby rozłączyć obwód elektryczny.
Zastosowania wyłączników krańcowych?
Bardzo dużą zaletą wyłączników krańcowych jest możliwość ich zastosowania w praktycznie każdym obwodzie elektrycznym. Osprzęt znajduje się w wielu maszynach i urządzeniach szeroko stosowanych w układach automatyki przemysłowej oraz w sprzęcie budowlanym. Jest wykorzystywany także w zakładach produkcyjnych i fabrykach, a nawet bramach garażowych czy roletach automatycznych, jako sposób ograniczenia przesuwania się skrzydła lub rolety poza miejsce docelowe. Wyłączniki krańcowe znajdują się również w domowych obwodach elektrycznych, w tym w mikrofalówkach, jako zabezpieczenie otwarcia drzwi przed wyłączeniem się urządzenia.
Wyłącznik krańcowy – jak podłączyć?
Na rynku znajdziemy setki przeróżnych modeli, które można z łatwością dostosować do własnych potrzeb i oczekiwań. Sam montaż to dość prosta sprawa. Należy przede wszystkim pamiętać o swoim bezpieczeństwie i prawidłowo przygotować wszystkie przewody do urządzeń. Do samego podłączenia wyłącznika krańcowego niezbędna okaże się odpowiednio duża wiedza i doświadczenie w praktyce. Najważniejsze jest to, aby krańcówkę montować wyłącznie w części nieruchomej.
Warto także zadbać, aby wybrane urządzenie pasowało do instalacji. Wielu początkujących instalatorów nie przykłada odpowiednio dużej uwagi np. do napięcia prądu czy szybkości uruchomienia urządzenia lub na styki, które powinny mieć odpowiednią budowę i sposób zadziałania. Przed montażem warto przejrzeć schemat producenta i dokładnie zaplanować możliwości uruchomienia wyłącznika, a także zakupić odpowiednie gniazda i włączniki oraz złączki, listwy i szyny.
FAQ:
1. Czym jest wyłącznik krańcowy (czujnik krańcowy)?
Wyłącznik krańcowy to niewielkie urządzenie elektryczne, znane również jako przełącznik i przekaźnik, przeznaczone do rozłączania lub załączania wybranego urządzenia elektrycznego (odbiornika) od obwodu elektrycznego. Produkty te występują w wielu wariantach i formach. Mogą się różnić budową, funkcjonalnością oraz parametrami technicznymi.
2. Gdzie można znaleźć wyłączniki krańcowe?
Wyłącznik krańcowy znajdzie zastosowanie w każdej gałęzi przemysłu i automatyki, jako podstawowa i bezawaryjna forma zabezpieczenia urządzeń przed przekroczeniem pozycji krańcowej (granicznej). Można je znaleźć również w sprzęcie domowym, np. w bramach garażowych i mikrofalach, a także w automatyce, fabrykach i zakładach produkcyjnych.
3. Różnice pomiędzy wyłącznikami krańcowymi
Wyłączniki krańcowe różnią się pomiędzy sobą wieloma parametrami, które definiują ich przydatność w konkretnej gałęzi przemysłu. Różnica występuje w zakresie częstotliwości działania oraz ruchu, a także w rodzajach styku, przeznaczeniu i prędkości pracy, czyli czasie, po którym następuje zadziałanie wyłącznika.